محل تبلیغات شما

اتاق تمیز



کتاب تکنولوژی اتاق تمیز فنون لازم برای ساخت یک

اتاق تمیز را بیان می کند. کتاب تکنولوژی اتاق تمیز کتابی کامل جهت شرح پارامترهای کنترلی در اتاق تمیز می باشد.

جهت انجام آزمایش های حساس و بیولوژیکی در آزمایشگاه های تخصصی، رطوبت و آلودگی های ذره ای باید تحت کنترل قرار بگیرند. اتاق تمیز مکانی است که در آن رطوبت، دما و فشار کنترل می شوند و آلودگی های ذره ای به حد مجاز می باشند. کتاب تکنولوژی اتاق تمیز، کتابی جامع و کامل در موضوع روش های ساخت یک اتاق تمیز یا کلین روم است.

 

اتاق تمیز یا کلین روم چیست؟

در کتاب تکنولوژی اتاق تمیز تمامی تعاریف مربوط به کلین روم به طور کامل شرح داده شده است. کلین روم محیطی عاری از آلودگی های ذره ای و باکتریایی است که در آن درجه حرارت، فشار هوا و رطوبت به طور کامل کنترل می شود. ویروس ها، باکتری ها و ذرات گرد و غبار به اندازه میکرومتری در هوا و سطوح وجود دارند که باید توسط فرایندهای فیلتراسیون کنترل شوند.

 

به دلیل اینکه در اتاق تمیز عملیات مهم و حساسی همچون کاشت سلولی، آزمایش های زیستی و ساخت لوازم پیشرفته و حساس انجام می شود، تکنولوژی ساخت اتاق تمیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

 

تکنولوژی اتاق تمیز

کتاب های مختلفی در زمینه طراحی اتاق تمیز چاپ شده است که درباره تکنیک های ساخت اتاق تمیز است، این اتاق ها مکانی برای ساخت داروها و انجام آزمایش های زیستی است. کتاب تکنولوژی اتاق تمیز به نویسندگی پروفسور وایت به ترجمه رضا خشکرود منصوری است و تمامی پارامترهای موثر جهت ساخت یک اتاق تمیز را ارائه می دهد. در کتاب تکنولوژی اتاق تمیز تمامی معادلات برای داشتن یک سیستم تهویه هوای مناسب به همراه مثال های موثر شرح داده شده است. امروزه کتاب تکنولوژی اتاق تمیز به عنوان یک دستورالعمل جامع و کامل برای تمامی افرادی که در این زمینه فعالیت می کنند، تبدیل شده است.

 

پارامترهای مورد بررسی در کتاب تکنولوژی اتاق تمیز

پارامترهای مختلفی در یک کلین روم باید تحت کنترل قرار گیرند، رطوبت، دمای اتاق، تمیزی هوا چه به لحاظ می و چه به لحاظ ذرات گرد و غبار، روشنایی، دمای اتاق، گردش هوا و ورود ات موذی چندین مورد کنترلی می باشند. در صورتی که پارامترهای ذکر شده به درستی تحت کنترل و بررسی قرار نگیرند، ضررهای مالی و فساد و آلودگی در محیط به وجود می آید که می تواند خسارات جبران ناپذیری را بوجود آورد.

 

هواساز، سیستمی برای معتبرسازی اتاق تمیز

در کتاب تکنولوژی اتاق تمیز، هواساز یا سیستم HVAC معرفی شده است. یک هواساز استاندارد برای یک اتاق تمیز دارای قسمت های مختلفی است، همچون کنترل کننده جریان ورودی، چندین فیلتر جهت جذب انواع باکتری ها و آلودگی های محیطی، صداگیر، گرمایش یا سرمایش در صورت وم، دمپر و کنترل کننده مقدار و شدت هوا و قسمت های ضروری دیگر.

 

فیلتر نهایی در واحد هواساز اگزوز باید فیلتر fine با کلاس بندی F9 باشد. در اتاق های تمیز جهت ساخت داروها و آنزیم ها باید از فیلتر نهایی هپا با کلاس H12، استفاده کرد. کلیه فیلترها باید مجهز به فشارسنج به منظور نشان دادن اختلاف فشار و گرد و غبار جمع شده روی فیلتر باشند.

 

تعداد دفعات تعویض هوا در یک اتاق تمیز

بهترین روش برای تمیز کردن هوای کلین روم، رقیق سازی هوا با افزایش تعداد دفعات تعویض هوا است. این تعداد دفعات نیز به حجم هوای ورودی در زمان و آلودگی های تولید شده توسط تجهیزات و افراد در حال کار در آن واحد وابسته است. هر چه افراد بیشتری در آزمایشگاه باشند و فعالیت آنها بیشتر باشد، آلودگی بیشتری در محیط تولید می شود و نیاز به دفعات تهویه هوا افزایش پیدا می کند. تعویض هوای اتاق با استفاده از سیستم های هواساز پیشرفته مجهز به فیلتراسیون های میکرو و نانو میسر است.

 

سیستم کنترل تمیزی هوا با فیلتراسیون

در کتاب تکنولوژی اتاق تمیز، سیستم های فیلتراسیون هوا شرح داده شده است. سه مرحله اصلی در فیلتر کردن هوای یک اتاق تمیز وجود دارد. مرحله اول فیلتراسیون شامل پیش فیلتراسیون هوای بیرون از اتاق برای تضمین کیفیت کافی منابع هوایی در یک دستگاه تصفیه هوایی است که این عملیات بر عهده فیلترهایی با کلاس G می باشد. مرحله بعدی شامل فیلتر های نوع F است که از فیلترهای نهایی محافظت می کنند. و در مرحله آخر فیلترهای نهایی قرار گرفته اند که نقش مهمی را در عملیات فیلتراسیون بازی می کنند، این فیلتر ها قبل از انتشار هوا در پیرامون، عملیات فیلتراسیون نهایی را انجام می دهند. این عملیات بر عهده فیلترهای HEPA است.

 

انواع جریان های هوایی در یک اتاق تمیز

جهت تعیین معیاری برای اندازه گیری میزان تمیزی یک اتاق تمیز، استانداردهایی وجود دارد. طبق این استانداردها مقدار آلودگی های مجاز و روش های رفع آلودگی ها ارائه شده است. در یک اتاق تمیز جریان های هوایی بسیار اهمیت دارد، ما در یک اتاق تمیز، دو نوع جریان هوایی داریم:

 

جریان هوای تمیز به صورت خطی و یکنواخت: در این جریان هوایی، لایه های موازی هوای تمیز به دو صورت افقی و عمودی جا به جا می شوند و هوای پیرامون را رقیق می کنند.

جریان هوایی متلاطم: در این حالت، جریان هوای تمیز و غیریکنواخت به صورت متلاطم در محیط جا به جا شده و بیشترین ذرات معلق موجود در هوا را به دام می اندازند و آنها به سمت فیلتر هدایت می کند.

 

کاربرد کلین روم یا اتاق تمیز

به خوبی با نکات و ویژگی های یک کلین روم آشنا شدیم، یک

کلین روم مناسب باید دارای محیطی عاری از آلودگی های می و ذرات گرد و غبار باشد، زیرا این ذرات موجب اختلال در کارهای حساس می شوند. یک اتاق تمیز در زمینه های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد که در ادامه به چند مورد اشاره می کنیم:

صنایع هوافضا برای ساخت موشک ها

تکنولوژی نانو

آزمایشگاه های حساس و بیولوژیکی

ساخت چیپ های حساس الکترونیکی

اپتیک و لیزر

داروسازی

جراحی و پیوند اعضا

تحقیقات نظامی


اتاق تمیز

استفاده از این اتاق تمیز (کلین روم) در تحقیقات علمی و صنعتی، اپتیک، فناوری لیزر و نیمه هادی ها، هوافضا، بیوتکنولوژی، فناوری نانو، صنایع نظامی، خودروسازی نیز از جمله کاربرد های گسترده این اتاق می باشد. ابعاد و ظرفیت یک 

اتاق تمیز از مواردی بوده که با توجه به نیاز مشتریان در اندازه های متنوعی می تواند طراحی و ساخته شود.

 

معرفی اتاق تمیز (clean room)

اتاق تمیز یا کلین روم در اصل به مکان هایی گفته می شود که مقدار آلاینده های زیست محیطی همچون گرد و خاک، ذرات معلق و بخارات شیمیایی در آن بسیار کمتر از حد معمول است. به بیانی دیگر طراحی این اتاق ها به گونه ای می باشد که با برخورداری از سیستم ها و تجهیزات مدرن وظیفه دارند تا ورود هر گونه آلودگی را به دقت کنترل نمایند. این اتاق ها که فضا های محافظت شده ای برای جلوگیری از ورود آلاینده های مختلف می باشد، در صنایع مهمی همچون داروسازی، پزشکی، صنایع غذایی و اتاق عمل کاربرد زیادی دارد، چرا که وجود ذرات خارجی تاثیر زیادی در سلامت و کیفیت فرآورده تولیدی دارد.

 

استاندارد های ساخت اتاق تمیز (کلین روم)

اتاق تمیز (

کلین روم) با توجه به نوع و کاربرد مورد انتظار افراد، شیوه کنترل و طراحی متنوعی داشته و استانداردهای متفاوتی نیز برای ارزیابی میزان آلودگی در این کلین روم ها بکار گرفته می شود. برای نمونه، ISO 14644 از جمله این استاندارد ها بوده که در آن میزان آلودگی ها براساس تعداد ذرات در محدوده کمتر از نیم میکرون در یک فوت مکعب اندازه گیری و تعیین می گردد همچنین لازم به ذکر است که اتاق تمیز دارای جنس خاصی از دیوارها و ساختمان می باشد که به شکلی منحصر به فرد و با هدف از بین بردن منبع آلودگی ها طراحی می شود. پارامتر های دیگری نظیر دما، میزان رطوبت نسبی و فشار هوا نیز علاوه بر کنترل ذرات معلق خارجی از مواردی است که با توجه به استاندارد های تعیین شده، نیازمند محدود سازی می باشد. بهره گیری از تجهیزاتی همچون هواساز هایژنیک می تواند در کنترل این پارامتر ها به شما کمک کند.

 

اصول و استاندارد ساخت اتاق تمیز

 

نقش تهویه در اتاق های تمیز

به طور معمول از سیستم های تهویه مطبوع به منظور تصفیه هوا، کنترل دما و رطوبت استفاده می شود. در صورتی که در کلین روم ها ضمن بهره گیری از این سیستم ها، جهت کنترل ذرات معلق و آلودگی ها از فیلترهای مختلفی بهره می گیرند. جریان هوای ورودی به اتاق های تمیز (کلین روم) به وسیله ی دستگاه مخصوص این کار تصفیه و فیلتر شده و علاوه بر این مورد، هوای داخل محیط نیز دائما در چرخش و تصفیه مجدد می باشد. فیلتر های هپا و اولپا از جمله فیلتر های مورد استفاده در این کار می باشد. با بکار گیری این فیلتر ها به خصوص نوع اولپا این فیلتر که نسبت به دیگری از راندمان بیشتری برخوردار است، هوای ورودی به کلین روم ابتدا از این بخش عبور نموده و به این طریق مانع عبور ذرات کوچک و بزرگ گرد و غبار می گردد. برای ساخت و طراحی hvac و دیگر تاسیسات مکانیکی و الکتریکی اتاق تمیز لازم است تا در ابتدا یک روم بوک تهیه گردد. روم بوک ها شامل اطلاعاتی نظیر نام کاربری، مساحت و ارتفاع هر اتاق ، دما، رطوبت، کلاس اتاق تمیز بوده و اهمیت بالایی برخوردار می باشند.

 

عملکرد کارکنان اتاق تمیز

با وجود نصب فیلترها برای جلوگیری از ورود آلودگی های بیرونی، باید به این نکته نیز توجه داشت که این آلودگی ها ممکن است توسط کارکنان و تجهیزات مربوطه نیز به درون اتاق نفوذ کند. به همین دلیل یکی از کار هایی که کارکنان موظف اند به هنگام ورود به اتاق تمیز انجام دهند، استفاده از لباس مخصوص و عبور از اتاقک های موسوم به هوابند می باشد.

هوابند که یکی از انواع دستگاه های تنظیم فشار می باشد، امکان عبور شخص یا هر وسیله‌ای را از یک مکان به مکان دیگر که از لحاظ فشار هوا هم سطح نیستند را می‌دهد. برای به حداقل رسیدن میزان آلاینده ها، کارکنان پس از عبور از این اتاقک ها، باید از دوش هوا نیز بگذرند تا آماده ورود به این اتاق ها شوند.

 

ساخت انواع اتاق تمیز

 

بهینه سازی انرژی در اتاق های تمیز

به طور خلاصه روش های بهینه سازی انرژی در طراحی اتاق های تمیز عبارتند از:

  • استفاده از محیط های کوچک به جای فضا های بزرگ
  • تعیین سطح آلودگی مجاز و اینکه یک اتاق تمیز در چه کلاسی از آلودگی می تواند قرار گیرد.
  • حجم هوای اتاق: بهره گیری از روش های نوین در جهت بهینه سازی و کاهش حجم هوای اتاق، می تواند گام موثری در کم شدن دفعات گردش مجدد هوا و صرفه جویی در انرژی مصرفی باشد.
  • هوا و فشار استاتیکی: طراحی کانال های هوا به شیوه ای نادرست موجب افت فشار چشمگیری در کانال ها شده و در نتیجه انتخاب فن با فشار بالاتر، هزینه بیشتری را در پی خواهد داشت.
  • نصب تجهیزات در مکان مناسب: برای نمونه، محل نصب موتور فن به منظور صرفه جویی در انرژی باید در محل مناسبی باشد.

 

انواع اتاق های تمیز

از لحاظ جریان هوا اتاق های تمیز به سه دسته تقسیم بندی می شوند:

  • جریان لامینار(یکسویه): که به عنوان اتاق ‌های تمیز (کلین روم) جریان آرام و یک سویه نیز شناخته می شوند، در مقایسه با دو دسته دیگر از ظرفیت هوادهی بیشتری برخوردار بوده و تعداد دفعات توزیع هوای تازه در ساعت بیشتر است به همین دلیل این نوع اتاق از درجه پاکیزگی بالاتری برخوردار می باشد. از طریق فیلترهای تعبیه شده در مسیر هوای ورودی و سقف اتاق تمیز، هوا با سرعت ۳ تا ۵ متر بر ثانیه وارد اتاق گردیده و از راه کف اتاق و پایین دیوارها از خارج می‌ شود. اتاق‌ تمیز با جریان لامینار نیز به دو نوع افقی و عمودی تقسیم می شود. در مدل عمودی جریان هوا از بالا به سمت پایین و در حالت افقی ورودی هوا در قسمت فوقانی دیوار و خروجی آن در پایین دیوار است. انواع 

    اتاق تمیز غالبا با جریان لامینار و در حالت عمودی ساخته می ‌شوند. با این نوع جریان، ذرات معلق به سمت پایین هدایت می شوند. همچنین طراحی و ساخت این نوع اتاق ها دارای هزینه کمتری بوده و در مقایسه با نوع جریان افقی آن، آسان تر است.

  • جریان غیر لامینار: اتاق‌ های تمیز با جریان غیر لامینار با نام های اتاق ‌های تمیز جریان توربولنت و جریان غیر یک سویه نیز می شناسند.

اتاق تمیز

تبلیغات

محل تبلیغات شما

آخرین ارسال ها

محل تبلیغات شما محل تبلیغات شما

آخرین جستجو ها